| 1.สมรรถภาพทางกลไก หมายถึง สมรรถภาพที่ประกอบด้วยความทนทานของระบบหายใจ และระบบไหลเวียนเลือด ความแข็งแรงอดทนของกล้ามเนื้อ ความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อหรือความอ่อนตัว และสัดส่วนของร่างกาย
2. สมรรถภาพทางกายเพื่อสุขภาพ หมายถึง ความสามารถของระบบต่าง ๆ ในร่างกายที่เป็นความสามารถเชิงสรีรวิทยาของระบบที่จะช่วยป้องกันบุคคลจากโรคต่างๆ ซึ่งมีสาเหตุจากภาวะของการขาดการออกกำลังกาย และถือว่าเป็นปัจจัยสำคัญที่จะช่วยให้คนเรามีสุขภาพที่ดี
คุณค่าการมีสมรรถภาพทางกายที่ดี
สมรรถภาพทางกายจะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อร่างกายได้มีการเคลื่อนไหวออกกำลังกายเป็นประจำ สม่ำเสมอ การที่บุคคลมีสมรรถภาพทางกายที่ดี มีคุณค่าและประโยชน์ดังนี้
1.ผู้มีสมรรถภาพทางกายดีจะเป็นผู้ที่มีสุขภาพดี
2.ผู้มีสมรรถภาพทางกายที่ดีจะช่วยให้มีบุคลิกลักษณะสง่าผ่าเผย คล่องแคล่วกระฉับกระเฉง
3.ผู้มีสมรรถภาพทางกายที่ดีจะมีการทำงานประสานกันระหว่างระบบต่างๆ
4.ผู้มีสมรรถภาพทางกายที่ดีจะทำงานสำเร็จได้โดยใช้แรงน้อยกว่า เหนื่อยน้อยกว่า ทำให้ร่างกายสามารถนำกำลังไปใช้ในงานอื่นได้ต่อไป
การทดสอบสมรรถภาพทางกลไก
ก้าวขาออกด้านข้าง ผู้ทดสอบยืนคร่อมเส้นกลาง เท้าทั้งสองห่างกันพอประมาณเมื่อได้รับสัญญาณเริ่มให้เริ่มก้าวเท้าออกด้านข้างคร่อมเส้นทางด้านขวา กลับมาคร่อมเส้นกลาง และก้าวไปคร่อมเส้นทางด้านซ้ายสลับไปสลับมาทั้งสามเส้น โดยทำให้เร็วที่สุดในเวลา 20 วินาที ให้ทำ 2 ครั้ง เอาครั้งที่ดีที่สุดเป็นผลการทดสอบ บันทึกผลการทดสอบเป็นจำนวนครั้งที่ทำได้
ยืนกระโดดสูง
ยืนชิดกำแพง ยกแขนข้างหนึ่งเหยียดขึ้นด้านบนเหนือหัว ทำเครื่องหมายวัดให้สูงกว่าแขนประมาณ 20 เซนติเมตร แล้วกระโดดให้สุดที่สุด ทำอย่างนี้กลายๆครั้จะพบว่า ยิ่งกระโดดยิ่งสูงขึ้น
กล้ามเนื้อหลัง
ยืนบนเครื่องวัดจับคานแบบคว่ำมือ หลังทำมุม 30 องศากับแนวดิ่ง แขนและขาเหยียดตรง เกร็งกล้ามเนื้อหลังเหยียดตัวขึ้น บันทึกผลเป็นกิโล
แรงบีบมือ
การทดสอบโดยใช้มือลูบแม็กนีเซียมคาร์บอเนต(magnesium carbonate) เพื่อกันหล่อลื่น แล้วปรับเครื่องวัด จับเครื่องวัดให้เหมาะสม โดยใช้ข้อนิ้วที่ 2 รับน้ำหนักของเครื่องวัด ยืนตรงปล่อยแขนห้อยข้างลำตัว พร้อมแขนออกห่างลำตัวเล็กน้อย บีบให้สุดแรงห้ามไม่ให้ส่วนใดของร่างกายโดนเครื่องวัด ทำอย่างนี้สองครั้ง 2ครั้ง และบันทึกผลเพื่อวัดการทดลองที่ดีที่สุด
ยืนก้มตัวลงข้างหน้า
ยืนให้เท้าห่างกนพอประมาณ ขาแขนยืดตรงและชิดกัน ก้มตัวไปข้างหน้าให้มากที่สุด ทำอย่างนี้ 2 ครั้ง แล้วบันทึกและเลือกผลที่ดีที่สุด
ก้าวขึ้นม้า
ก้าวขึ้นและลงบันไดเป็น 4 จังหวะ ใน 1นาที ต้องทำให้ได้ 30 ครั้งต่อกันเป็นเวลา 3 นาที พักหนึ่งนาที แล้วจับชีพจร ทำอย่างนี้ 3 ครั้ง รวมชีพจรทั้ง 3ครั้ง
แล้วรวมชีพจร แล้วเอาไปหาร 9000 ตามสูตร
ค่าดรรชนี
9000 หารด้วยผลของชีพจร
(และชายให้บันไดสูงประมาณ 40ซม.หญิงและเด็กใช้ 35 ซม.)
สมรรถภาพร่างกายของนักเรียนตั้งแต่ระดับมัธยมศึกษาขึ้นไป ระดับมัธยมศึกษา ชาย
| ระดับ
รายการ |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| ก้าวออกด้านขาง |
น้อยกว่า31ครั้ง |
32-35 |
36-41 |
42-46 |
มากกว่า47 ครั้ง |
| กระโดดสูง |
น้อยกว่า32ซม. |
33-42 |
43-53 |
54-63 |
มากกว่า64 ชม. |
| กล้ามเนื้อหลัง |
น้อยกว่า71กก. |
72-107 |
108-143 |
144-147 |
มากกว่า178 กก. |
| แรงบีบมือ |
น้อยกว่า23กก. |
24-34 |
35-43 |
44-54 |
มากกว่า55 กก. |
| นอนคว่ำ แอ่นตัว |
น้อยกว่า36กก. |
37-46 |
47-56 |
57-66 |
มากกว่า67 ชม. |
| ยืนก้มตัวลงข้างหน้า |
น้อยกว่า4ซม. |
5-11 |
12-18 |
19-24 |
มากกว่า25 ชม. |
| ก้าวขึ้นม้า |
น้อยกว่า41.8 |
41.9-56.5 |
56.6-71.3 |
71.4-85.9 |
มากกว่า86.0 |
|
|
|
|
|
|
|
ระดับความสามารถของแต่ละอายุ ชาย
| อายุ |
ก |
ข |
ค |
ง |
จ |
| 12 ปี |
20 ขึ้นไป |
19-18 |
17-14 |
13-11 |
10 ลงไป |
| 13 ปี |
23 ขึ้นไป |
22-20 |
19-16 |
15-13 |
12 ลงไป |
| 14 ปี |
24 ขึ้นไป |
23-21 |
20-17 |
16-14 |
13 ลงไป |
| 15 ปี |
27 ขึ้นไป |
26-23 |
22-19 |
18-16 |
15 ลงไป |
| 16 ปี |
27 ขึ้นไป |
26-24 |
23-20 |
19-17 |
16 ลงไป |
| 17 ปี |
29 ขึ้นไป |
28-26 |
25-22 |
21-19 |
18 ลงไป |
| 18 ปี |
29 ขึ้นไป |
28-26 |
25-22 |
21-20 |
19 ลงไป |
ระดับมัธยมศึกษา หญิง
| รายการ |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
| ก้าวออกด้านข้าง |
น้อยกว่า23 ครั้ง |
24-29 |
30-35 |
36-40 |
มากกว่า41ครั้ง |
| ยืนกระโดด |
น้อยกว่า24 ชม. |
25-30 |
31-37 |
38-43 |
มากกว่า 44ชม. |
| กล้ามเนื้อหลัง |
น้อยกว่า45 กก. |
46-66 |
67-88 |
89-109 |
มากกว่า110 กก. |
| แรงบีบมือ |
น้อยกว่า16 กก. |
17-23 |
24-30 |
31-37 |
มากกว่า 38กก. |
| นอนคว่ำ แอ่นตัว |
น้อยกว่า37ชม. |
38-46 |
47-57 |
58-66 |
มากกว่า67ชม. |
| ยืนก้มหน้าลงข้างหน้า |
น้อยกว่า 5ชม. |
6-11 |
12-18 |
19-23 |
มากกว่า 24ชม. |
| ก้าวขึ้นม้า |
น้อยกว่า36.6 |
36.7-50.6 |
50.7-64.8 |
64.9-78.8 |
มากกว่า38.9 |
ระดับความสามารถของแต่ละอายุ หญิง
| อายุ |
ก |
ข |
ค |
ง |
จ |
| 12 ปี |
25 ขึ้นไป |
24-22 |
21-18 |
17-15 |
14 ลงไป |
| 13 ปี |
26 ขึ้นไป |
25-23 |
22-19 |
18-16 |
15 ลงไป |
| 14 ปี |
27 ขึ้นไป |
26-24 |
23-20 |
19-17 |
16 ลงไป |
| 15 ปี |
28 ขึ้นไป |
27-25 |
24-21 |
20-18 |
17 ลงไป |
ตัวอย่างสมรรถภาพของ ก(ชาย 15 ปี)
| รายการทดสอบ |
สถิติ |
คะแนน |
| ก้าวออกด้านข้าง |
43 ครั้ง |
4 |
| ยืนกระโดดสูง |
64 ชม. |
5 |
| กล้ามเนื้อหลัง |
148 กก. |
5 |
| แรงบีบมือ |
56 กก. |
5 |
| ก้าวขึ้นม้า |
70.9 ครั้ง |
3 |
| นอนคว่ำ แอ่นตัว |
42 ชม. |
2 |
| ยืนก้มลงข้างหน้า |
15 ชม. |
3 |
| รวม |
|
27 |
| ระดับความสามารถ |
|
ก |
ข้อควรคำนึงในการสร้างเสริมสรรถภาพทางกาย
การสร้างเสริมสรรถภาพทางกายโดยใช้กิจกรรมออกกำลังกายหรือการเล่นกีฬา เป็นสิ่งที่มีประโยชน์ต่อร่างกาย ทำให้ร่างกายแข็งแรง มีบุคคิลภาพที่ดีขึ้น
1. อายุ วัยต่างๆจะมีความเหมาะสมกับกานออกกำลังกายหรือการเล่นกีฬาไม่เหมือนกัน การเลือกกิจกรรมจึงแตกต่างกันในแต่ละวัย
2. เพศ สมรรถภาพทางกายของหญิงและชายย่อมมีความแตกต่างกัน
3. สภาพร่างกาย จิตใจ และ พรสวรรค์ เป็นเรื่องของตัวบุคคล ซึ่งเป็นผลมาจากกรรมพันธุ์และอิทธิพลของสิ่งแวดล้อมขนาดรูปร่าง ลักษณะทางกาย
4. อาหาร มีผลต่อการสร้างเสริมสรรถภาพทางกาย
5. ภูมิอากาศ มีอิทธิพลต่อการสร้างเสริมสรรถภาพทางกายมาก ความร้อนทำให้ความอดทนลดลง เพราะทำให้การระบายความร้อนที่เกิดจากการทำงานของกล้ามเนื้อทำได้ยากขึ้น ดังนั้นกลางวันเหมาะสำหรับการฝึกความอดทน
6. เครื่องแต่งกาย ลักษณะของเสื้อผ้า เช่น แขนสั้น แขนยาว เนื้อผ้า สีของเสื้อผ้า จะมีผลกระทบต่อการออกกำลังการของในแง่ของความคล่องตัว การระบายความร้อน
7. แอลกอฮอล์ มีผลต่อสรรถภาพโดยตรง แอลกอฮอล์ที่สะสมอยู่ในเลือดจะกระตุ้นให้ส่วนประสาทส่วนที่เกี่ยวกับการควบคุมการเคลื่อนไหว การมองเห็นด้อยประสิทธิภายลดลง
8. บุหรี่ ในควันบุหรี่มีสารที่เป็นพิษต่อร่างกาย
|
สุขศึกษาและพลศึกษา 